Kiến thức đầu tư là yếu tố then chốt quyết định thành công của nhà đầu tư mới bắt đầu. Đối với những người chưa có kinh nghiệm, đầu tư chứng khoán có thể trở nên phức tạp và đầy rủi ro. Tuy nhiên, nếu hiểu rõ cơ bản về thị trường và áp dụng các chiến lược đúng đắn, đầu tư chứng khoán lại là một kênh tạo ra lợi nhuận đáng kể. Do đó, hãy cùng BWF Ventures tìm hiểu khái niệm quỹ đầu tư trong bài viết dưới đây nhé.
I. Tổng quan về đầu tư chứng khoán
Để hiểu hơn về đầu tư chứng khoán thì các bạn có thể chú ý đến một số kiến thức đầu tư sau đây:
1. Khái niệm cơ bản về chứng khoán
Trước khi tìm hiểu về đầu tư chứng khoán thì chắc chắn phải có cái nhìn tổng quan về thị trường này:
Đầu tư chứng khoán là gì?
Đầu tư chứng khoán là hoạt động mua bán các loại chứng khoán như cổ phiếu, trái phiếu, quỹ đầu tư nhằm mục đích tạo ra lợi nhuận. Nhà đầu tư sẽ mua chứng khoán với giá hợp lý, nắm giữ trong một thời gian và bán ra khi giá tăng, qua đó thu lợi nhuận từ chênh lệch giá.
Đầu tư chứng khoán là gì
Lợi ích và tiềm năng của thị trường chứng khoán
Thị trường chứng khoán mang lại nhiều lợi ích cho các nhà đầu tư:
- Tạo cơ hội sinh lời cao hơn so với các kênh đầu tư truyền thống như tiết kiệm, bất động sản.
- Cung cấp khả năng đa dạng hóa danh mục đầu tư, giảm thiểu rủi ro.
- Cho phép giao dịch nhanh chóng, dễ dàng thông qua các sàn giao dịch chứng khoán hiện đại.
- Thị trường chứng khoán còn là kênh huy động vốn hiệu quả cho các doanh nghiệp phát triển.
Với những tiềm năng to lớn này, đầu tư chứng khoán đang ngày càng thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư trên toàn thế giới, bao gồm cả những người mới bắt đầu.
2. Thị trường chứng khoán hoạt động như thế nào?
Hiện nay, thị trường chứng khoán hoạt động vô cùng mạnh mẽ và nếu đầu tư vào nó thì bạn cần phải hiểu các điều sau:
Các thành phần chính
Thị trường chứng khoán hoạt động dựa trên sự tương tác giữa ba nhóm thành phần chính:
- Nhà đầu tư: Bao gồm cá nhân và tổ chức mua bán chứng khoán nhằm tạo lợi nhuận.
- Công ty phát hành: Là các doanh nghiệp phát hành chứng khoán (cổ phiếu, trái phiếu) để huy động vốn.
- Sàn giao dịch chứng khoán: Là nơi tập trung mua bán các loại chứng khoán công khai và minh bạch.
Ba sàn giao dịch chứng khoán phổ biến tại Việt Nam
Ở Việt Nam, có 3 sàn giao dịch chứng khoán chính:
- Sở Giao dịch Chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh (HOSE)
- Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX)
- Upcom (sàn giao dịch các công ty đại chúng chưa niêm yết)
Các sàn này cung cấp kết nối giữa nhà đầu tư và các công ty phát hành chứng khoán, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động mua bán.
Ba sàn giao dịch chứng khoán phổ biến tại Việt Nam
3. Lợi nhuận từ đầu tư chứng khoán đến từ đâu?
Bên cạnh đó, lợi nhuận đầu tư chứng khoán cũng là điều đáng để quan tâm. Trong đó, những đồng tiền lời sẽ đến từ:
Chênh lệch giá mua và giá bán
Nguồn lợi nhuận chính của đầu tư chứng khoán là từ chênh lệch giữa giá mua và giá bán. Nếu nhà đầu tư mua một cổ phiếu với giá 100.000 đồng và bán đi với giá 120.000 đồng, họ sẽ có lãi 20.000 đồng trên mỗi cổ phiếu.
Lợi nhuận từ cổ tức
Bên cạnh lợi nhuận từ chênh lệch giá, nhà đầu tư còn có thể được hưởng cổ tức. Cổ tức là khoản tiền mà công ty phát hành cổ phiếu chi trả cho các cổ đông, thường được chi trả hàng năm hoặc định kỳ. Mức cổ tức thường phụ thuộc vào kết quả kinh doanh và chính sách phân phối lợi nhuận của công ty.
Lợi nhuận từ trái tức
Đối với trái phiếu, nhà đầu tư có thể được hưởng lợi nhuận từ trái tức, tức là khoản lãi mà công ty phát hành trái phiếu trả cho nhà đầu tư theo định kỳ. Trái tức thường được xác định bằng một tỷ lệ phần trăm trên giá trị danh nghĩa của trái phiếu.
II. Các bước cơ bản để bắt đầu đầu tư chứng khoán
Để đầu tư chứng khoán thì các bạn cần thực hiện các bước cơ bản như sau:
1. Xác định mục tiêu đầu tư
Đầu tiên là các bạn cần phải xác định được đúng mục tiêu đầu tư của mình:
Ngắn hạn, trung hạn hay dài hạn
Trước khi bắt đầu đầu tư, nhà đầu tư cần xác định rõ mục tiêu đầu tư của mình là ngắn hạn (dưới 1 năm), trung hạn (1-5 năm) hay dài hạn (trên 5 năm). Điều này sẽ ảnh hưởng đến chiến lược đầu tư và danh mục đầu tư phù hợp.
Ngắn hạn, trung hạn hay dài hạn
Định hình khẩu vị rủi ro
Bên cạnh mục tiêu thời gian, nhà đầu tư cần xác định rõ khẩu vị rủi ro của mình, tức là mức độ chấp nhận rủi ro khi đầu tư. Người ít kinh nghiệm thường có khẩu vị rủi ro thấp, trong khi nhà đầu tư có kinh nghiệm sẽ chấp nhận rủi ro cao hơn để đạt được mức sinh lời mong muốn.
2. Chuẩn bị tài chính và kiến thức
Khi thực hiện đầu tư bất kỳ điều gì thì cũng phải có được tiền và kiến thức để áp dụng:
Số vốn tối thiểu cần thiết để đầu tư
Để bắt đầu đầu tư chứng khoán, nhà đầu tư cần một số vốn tối thiểu. Tại Việt Nam, số vốn mở tài khoản chứng khoán thường từ 1-2 triệu đồng. Tuy nhiên, để có thể đầu tư hiệu quả, nhà đầu tư nên chuẩn bị một số vốn lớn hơn, ít nhất từ 10-20 triệu đồng.
Trang bị kiến thức cơ bản về đọc bảng giá và lệnh giao dịch
Bên cạnh vốn đầu tư, nhà đầu tư mới bắt đầu cần trang bị kiến thức cơ bản về đọc bảng giá chứng khoán và cách thức đặt các loại lệnh giao dịch. Điều này giúp họ có thể hiểu và theo dõi giá chứng khoán một cách hiệu quả, đồng thời thực hiện giao dịch mua bán một cách chủ động.
3. Các bước thực hiện đầu tư
Sau khi đã có điều kiện cần thì tiếp theo, các bạn cần làm các bước sau:
Mở tài khoản chứng khoán
Trước tiên, nhà đầu tư cần mở tài khoản chứng khoán tại một công ty chứng khoán uy tín. Quy trình mở tài khoản thường bao gồm cung cấp thông tin cá nhân, ký hợp đồng, nộp số vốn ban đầu.
Mở tài khoản chứng khoán
Tìm hiểu thời gian và cách thức giao dịch
Sau khi mở tài khoản, nhà đầu tư cần tìm hiểu về thời gian giao dịch chứng khoán tại Việt Nam, cũng như các cách thức đặt lệnh mua/bán cổ phiếu trên hệ thống giao dịch.
Thực hiện đặt lệnh mua/bán cổ phiếu
Cuối cùng, khi đã nắm rõ các kiến thức cơ bản, nhà đầu tư có thể tiến hành giao dịch chứng khoán thông qua các loại lệnh mua/bán phổ biến như LO, ATO, ATC.
III. Hướng dẫn đầu tư chứng khoán cơ bản
Nếu bạn vẫn đang chưa hiểu nhiều về đầu tư chứng khoán thì có thể thực hiện theo hướng dẫn như sau:
1. Mở tài khoản chứng khoán
Để mở được tài khoản chứng khoán thì cũng cần chú ý đến một số lưu ý như:
Cách chọn công ty chứng khoán uy tín
Khi lựa chọn công ty chứng khoán để mở tài khoản, nhà đầu tư cần xem xét các tiêu chí như: uy tín, số lượng nhà đầu tư, chất lượng dịch vụ hỗ trợ, mức phí giao dịch hợp lý. Một công ty chứng khoán uy tín sẽ đem lại sự an tâm và hỗ trợ tốt cho nhà đầu tư mới bắt đầu.
Quy trình mở tài khoản
Quy trình mở tài khoản chứng khoán thường bao gồm các bước sau:
- Cung cấp thông tin cá nhân (CMND/Hộ chiếu, địa chỉ, số điện thoại, email, …)
- Ký hợp đồng mở tài khoản và các tài liệu liên quan
- Nộp số vốn tối thiểu để kích hoạt tài khoản
- Nhận thông tin đăng nhập để giao dịch trực tuyến
2. Đọc hiểu bảng giá chứng khoán
Điều quan trọng nhất vẫn cần có kiến thức và có thể hiểu được bảng giá trên sàn chứng khoán:
Đọc hiểu bảng giá chứng khoán
Ý nghĩa các cột và chỉ số trên bảng giá
Bảng giá chứng khoán là công cụ quan trọng để nhà đầu tư theo dõi diễn biến giá cả của các cổ phiếu. Trên bảng giá, các cột thông tin như Mã, Giá Mở Cửa, Giá Cao Nhất, Giá Thấp Nhất, Giá Đóng Cửa, Khối Lượng Giao Dịch, … đều mang ý nghĩa quan trọng cho việc phân tích và ra quyết định đầu tư.
Cách theo dõi giá cổ phiếu theo thời gian thực
Bên cạnh theo dõi bảng giá, nhà đầu tư cần nắm bắt diễn biến giá cổ phiếu theo thời gian thực. Các công cụ theo dõi giá cổ phiếu trực tuyến, ứng dụng di động sẽ giúp nhà đầu tư cập nhật thông tin kịp thời, từ đó đưa ra quyết định đầu tư hiệu quả hơn.
3. Thực hiện giao dịch mua/bán cổ phiếu
Khi mua cổ phiếu thì cũng hiểu các lệnh và thực hiện như sau:
Các loại lệnh phổ biến: LO, ATO, ATC
Khi thực hiện giao dịch chứng khoán, nhà đầu tư có thể sử dụng các loại lệnh phổ biến như:
- Lệnh giới hạn (LO): Đặt giá mua/bán cụ thể
- Lệnh khớp lệnh mở cửa (ATO): Khớp lệnh tại giá mở cửa
- Lệnh khớp lệnh đóng cửa (ATC): Khớp lệnh tại giá đóng cửa
Việc lựa chọn loại lệnh phù hợp sẽ ảnh hưởng đến giá giao dịch và khả năng khớp lệnh của nhà đầu tư.
Cách đặt lệnh hiệu quả
Ngoài hiểu biết về các loại lệnh, nhà đầu tư cần nắm rõ cách thức đặt lệnh mua/bán một cách hiệu quả. Ví dụ, có thể chia nhỏ số lượng cổ phích thành các lệnh nhỏ hơn để giảm thiểu rủi ro và có thể theo dõi thị trường một cách linh hoạt hơn. Việc đặt lệnh hiệu quả không chỉ giúp tối ưu hóa lợi nhuận mà còn giúp nhà đầu tư dễ dàng điều chỉnh chiến lược khi cần thiết.
Hơn nữa, một mẹo hữu ích là theo dõi khối lượng giao dịch cùng với giá cả. Khi khối lượng tăng mạnh, có thể cho thấy một sự thay đổi đáng chú ý trong xu hướng giá. Thường thì, việc đặt lệnh mua vào trong thời điểm khối lượng lớn có thể mang lại cơ hội tốt hơn cho nhà đầu tư.
Cách đặt lệnh hiệu quả
IV. Các chiến lược đầu tư chứng khoán phổ biến
Hiện nay, các loại hình đầu tư chứng khoán phổ biến trên thị trường bao gồm:
1. Đầu tư giá trị (Value Investing)
Đầu tư giá trị là một trong những phương pháp đầu tư lâu đời và phổ biến nhất. Nhà đầu tư sẽ tìm kiếm các cổ phiếu được định giá thấp hơn so với giá trị thực của chúng. Những công ty này thường có nền tảng tài chính vững mạnh nhưng chưa được thị trường đánh giá đúng mức.
Nhà đầu tư sẽ phân tích báo cáo tài chính, dòng tiền, và các yếu tố nội tại khác để xác định giá trị thực sự của công ty. Một khi phát hiện ra một cổ phiếu bị định giá thấp, nhà đầu tư sẽ mua vào với kỳ vọng rằng giá cổ phiếu sẽ tăng lên theo thời gian khi thị trường nhận ra giá trị thực sự của nó.
2. Đầu tư tăng trưởng (Growth Investing)
Chọn các công ty có tốc độ tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận cao. Phương pháp này tập trung vào những công ty có tỷ lệ tăng trưởng cao hơn so với thị trường chung. Nhà đầu tư tìm kiếm những công ty có sản phẩm hoặc dịch vụ đột phá, dẫn đầu trong ngành, và có khả năng mở rộng nhanh chóng. Đây thường là những công ty công nghệ, sinh học, hoặc các lĩnh vực mới nổi.
Khi đầu tư theo phương pháp này, nhà đầu tư phải chấp nhận rằng cổ phiếu có thể được định giá cao hơn so với giá trị thực. Lý do là vì thị trường kỳ vọng sự tăng trưởng trong tương lai; do đó, nhà đầu tư cần có tầm nhìn dài hạn và kiên nhẫn khi nắm giữ những cổ phiếu này.
3. Đầu tư lướt sóng (Swing Trading)
Đầu tư lướt sóng là chiến lược dành cho những nhà đầu tư thích nắm giữ cổ phiếu trong thời gian ngắn, từ vài ngày đến vài tuần. Mục tiêu là tận dụng những biến động ngắn hạn của thị trường để thu lợi từ sự chênh lệch giá.
Một trong những yếu tố quan trọng khi lướt sóng là kỹ năng phân tích kỹ thuật. Nhà đầu tư sẽ sử dụng các biểu đồ và chỉ báo để dự đoán xu hướng giá trong tương lai. Mặc dù có thể mang lại lợi nhuận nhanh chóng, nhưng chiến lược này cũng đi kèm với rủi ro cao hơn, yêu cầu nhà đầu tư luôn cập nhật thông tin và phản ứng nhanh chóng với biến động thị trường.
Đầu tư lướt sóng (Swing Trading)
V. Lưu ý và kinh nghiệm khi đầu tư chứng khoán
Khi đầu tư chứng khoán thì cần chú ý đến những điều quan trọng như sau:
1. Nguyên tắc không bỏ trứng vào một giỏ
Một trong những nguyên tắc cơ bản nhất trong đầu tư chứng khoán là không nên đặt toàn bộ vốn vào một cổ phiếu hoặc một ngành. Đa dạng hóa danh mục đầu tư không chỉ giúp giảm thiểu rủi ro mà còn tạo ra cơ hội tăng lợi nhuận. Bằng cách đầu tư vào nhiều loại tài sản khác nhau, nhà đầu tư có thể bảo vệ mình khỏi những biến động bất ngờ trên thị trường.
Việc đa dạng hóa cũng nên áp dụng đối với các loại hình đầu tư khác nhau như cổ phiếu, trái phiếu, quỹ đầu tư, hay thậm chí bất động sản. Điều này giúp cân bằng tỷ suất sinh lời và rủi ro, đồng thời giúp nhà đầu tư duy trì sự ổn định trong quá trình đầu tư.
2. Quản lý cảm xúc khi giao dịch
Trong quá trình đầu tư, nhà đầu tư sẽ gặp rất nhiều tình huống khác nhau, đặc biệt là khi thị trường diễn biến xấu. Một trong những sai lầm lớn nhất mà nhà đầu tư thường mắc phải là hành động theo cảm xúc, ví dụ như bán tháo cổ phiếu khi thị trường giảm điểm. Điều này có thể dẫn đến việc mất mát lớn và ảnh hưởng lâu dài đến danh mục đầu tư.
Để quản lý cảm xúc, nhà đầu tư nên có kế hoạch rõ ràng trước khi bước chân vào thị trường. Xác định điểm cắt lỗ và lợi nhuận từ trước sẽ giúp nhà đầu tư không bị cuốn theo những biến động nhất thời của thị trường.
3. Cập nhật thông tin thường xuyên
Thị trường chứng khoán bị ảnh hưởng bởi rất nhiều yếu tố bên ngoài như chính sách kinh tế, tình hình chính trị, hoặc các tin tức quốc tế. Để trở thành một nhà đầu tư thành công, việc theo dõi và cập nhật thông tin thường xuyên là vô cùng quan trọng.
Ngoài việc đọc các báo cáo tài chính và phân tích cổ phiếu, nhà đầu tư cũng nên chú ý đến các chỉ số kinh tế vĩ mô như GDP, lãi suất, và tỷ lệ thất nghiệp. Những chỉ số này không chỉ ảnh hưởng đến tâm lý thị trường mà còn có thể ảnh hưởng trực tiếp đến quyết định đầu tư của bạn.
Kết luận
Như vậy, đầu tư chứng khoán là một lĩnh vực đầy hấp dẫn nhưng cũng chứa đựng không ít rủi ro. Qua bài viết BWF Ventures đã cho bạn hiểu rõ các khái niệm cơ bản, xây dựng chiến lược đầu tư hợp lý, và trang bị kiến thức cần thiết, nhà đầu tư có thể tự tin tham gia vào thị trường chứng khoán. Quan trọng hơn cả, việc quản lý cảm xúc và cập nhật thông tin liên tục sẽ giúp nhà đầu tư đưa ra những quyết định đúng đắn và tối ưu hóa lợi nhuận trong quá trình đầu tư. Do vậy, hãy để Quỹ đầu tư mạo hiểm BWF đồng hành cùng bạn trên thường trường nhé.
